Als partner van verschillende goede doelen in het begeleiden van legatenfondsenwerving, voelt WILL zich genoodzaakt enkele belangrijke kanttekeningen te plaatsen bij het artikel “Goede doelen krijgen veel minder erfenissen sinds fiscaal achterpoortje gesloten is" (13/05/22, VRT NWS).
In het artikel, dat de situatie in het Vlaams gewest onder de loep neemt, stond te lezen:
In de laatste zes maanden van 2021 kregen goede doelen alles samen nog 221 erfenissen van mensen uit Vlaanderen, goed voor 79 miljoen euro. Geen slecht bedrag, maar wel een pak minder dan in de eerste zes maanden van vorig jaar: toen ging het om 445 erfenissen, die samen 145 miljoen euro opbrachten. "Daarmee zien we al een duidelijke daling tegenover het jaar ervoor", zegt Vlaams Parlementslid Maurits Vande Reyde van Open VLD. "In 2020 lieten er nog 1.036 Vlamingen via hun testament 391 miljoen euro na aan het goede doel. En die cijfers waren toen al enkele jaren aan het stijgen.” (…) "Vlamingen laten nu (sinds 1 juli 2021, en de afschaffing van het duolegaat, nvdr) bijna de helft minder na aan goede doelen. Dat bewijst dat het hen niet om het goede doel te doen was, maar wel om hoge erfenisrechten te ontlopen", zegt Vande Reyde.
Het is onduidelijk waar die cijfers vandaan komen; het is dan ook moeilijk om te achterhalen of ze correct geïnterpreteerd werden. Misschien zijn er in 2021 wel minder testamenten opengevallen dan in 2020 en liggen de cijfers over het algemeen lager? We hebben onlangs cijfers opgevraagd en nog niets ontvangen; ook de Federatie van het Notariaat kan de exacte cijfers niet bevestigen.
Hoeveel giften ontvangen goede doelen nu werkelijk uit legaten? Die vraag valt in België moeilijk exact te beantwoorden. Er bestaat immers weinig officiële informatie. Wat we wél zeker weten, is dat de inkomsten die goede doelen uit nalatenschappen halen al jaren in de lift zaten1.
Moet u als goed doel nu inzetten op legatenwerving?
Legatenfondsenwerving blijft een werk van lange adem: er is geen directe return on investment. Pas na 5 à 10 jaar beginnen inspanningen te renderen. Daartegenover staat dat de bedragen veel frappanter zijn dan via reguliere fondsenwerving: een gemiddeld legaat in België bedraagt 120.000 euro2.
Dus zelfs al wordt de vijver een beetje kleiner, dan nog is het meer dan de moeite waard om er als goed doel op in te zetten. Maar … wordt die vijver wel kleiner?
De vergrijzing in België neemt toe: vrouwen worden gemiddeld 83 jaar en mannen 79 jaar. Het is aan ons, fondsenwervers en goede doelen, om dit om te zetten in een nalatenschap door er beter en meer over te communiceren. Nu nog denken te veel mensen dat ze “niet in aanmerking komen” om na te laten aan een goed doel, omdat ze “niets van waarde” bezitten. Of de mensen wisten niet dat het goede doel hun steun via nalatenschap “kon gebruiken”. Of ze weten niet welke stappen ze moeten ondernemen om dit te verwezenlijken. In de eigen achterban zit dus al veel potentieel dat helaas verloren gaat.
Een veelzeggende anekdote: één van onze partnerverenigingen had een campagne gelanceerd waar slechts drie opvolggesprekken uit voortkwamen. Maar één van die gesprekken resulteerde in een nalatenschap … van meer dan 1 miljoen euro!
Sinds de afschaffing van het duolegaat op 1 juli 2021 betalen goede doelen in Vlaanderen ook geen erfbelasting meer. Dus wat er nagelaten wordt, gaat integraal naar het goede doel.
Laten we even over onze landgrens heen kijken. In Nederland, waar het fiscale voordeel niet bestaat, blijven mensen goede doelen in hun testament opnemen. Er is een stijgende lijn wat betreft de inkomsten uit nalatenschappen voor goede doelen3.
Misschien is er een tijdelijke set back in Vlaanderen (maar welke groeicurve heeft dat niet?). Er is alleszins geen reden om te geloven dat de impact van de afschaffing van het duolegaat dramatisch is voor legatenfondsenwerving. Ons advies is om vooral nú in te zetten op legatenfondsenwerving, want de grootste groep ouderen komt er nu aan.
1,2 Bron: HO Gent, Legatenbarometer 2021.
3 Bron: Legacy Monitor Netherlands 2021.